Пералік аб'ектаў, для якіх праведзена ацэнка ўздзеяння на навакольнае асяроддзе (АУНА)
Рэалізацыя дзяржаўнай палітыкі Рэспублікі Беларусь у сферы забеспячэння экалагічнай бяспекі ажыццяўляецца, у тым ліку, праз механізм дзяржаўнай экалагічнай экспертызы, які ўключае пастадыйны, паэтапны кантроль у галіне аховы навакольнага асяроддзя (на стадыі размяшчэння аб’екта будаўніцтва, пры выдачы заключэння дзяржаўнай экалагічнай экспертызы, выдачы заключэння аб адпаведнасці. патрабаванням экалагічнай бяспекі закончанага будаўніцтва аб’екта, на стадыі постпраектнага аналізу).
Дзяржаўная экалагічная экспертыза – абавязковы элемент працэсу планавання, праектавання і прыняцця рашэнняў аб сацыяльна-эканамічным развіцці рэспублікі, ажыццяўлення гаспадарчай і іншай дзейнасці на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь.
Дадзеная задача рэалізуе прынцыпы дэкларацыі па навакольным асяроддзі і развіцці, прынятай Канферэнцыяй ААН па навакольным асяроддзі і развіцці ў Рыа-дэ-Жанейра ў чэрвені 1992 года. У прыватнасці, прынцып 17 – ацэнка экалагічных наступстваў у якасці нацыянальнага інструмента ажыццяўляецца ў адносінах да меркаваных відаў дзейнасці, якія могуць аказаць значны негатыўны ўплыў на навакольнае асяроддзе і якія падлягаюць зацвярджэнню рашэннем кампетэнтнага нацыянальнага органа.

Інстытут дзяржаўнай экалагічнай экспертызы

Інстытут дзяржаўнай экалагічнай экспертызы ў Рэспубліцы Беларусь існуе з 1993 года і з’яўляецца выключнай кампетэнцыяй Міністэрства прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Рэспублікі Беларусь. У той жа час сістэма дзяржаўнай экалагічнай экспертызы пачала сваё станаўленне з канца 70-х гадоў мінулага стагоддзя як механізм эфектыўнай аховы водных рэсурсаў і атмасфернага паветра.
У перыяд існавання інстытута дзяржаўнай экалагічнай экспертызы ў заканадаўства аб дзяржаўнай экалагічнай экспертызе імплементаваны нормы міжнароднага заканадаўства, што дало магчымасць значна павысіць імідж Рэспублікі Беларусь на міжнародным узроўні.
Інстытут ацэнкі ўздзеяння на навакольнае асяроддзе (АУНА)
Больш за 10 гадоў паспяхова функцыянуе інстытут ацэнкі ўздзеяння на навакольнае асяроддзе (АУНА) у рамках рэалізацыі міжнародных абавязацельстваў, прынятых Рэспублікай Беларусь пры ратыфікацыі Канвенцыі аб ацэнцы ўздзеяння на навакольнае асяроддзе ў трансгранічным кантэксце, падпісанай у г. Эспа (Фінляндыя). ) у лютым 1991 года, Канвенцыі аб доступе да інфармацыі, удзеле грамадскасці ў працэсе прыняцця рашэнняў і доступе да правасуддзя па пытаннях, якія датычацца навакольнага асяроддзя, прынятай у г. Орхусе (Данія) у чэрвені 1998 года, і іншымі міжнароднымі дагаворамі Рэспублікі Беларусь.
За апошняе дзесяцігоддзе быў назапашаны практычны вопыт у прымяненні працэдуры АУНА ў трансгранічным кантэксце, у тым ліку як бокам паходжання, так і бокам, які закранаецца. Трансмежавы элемент працэдуры АУНА быў узмоцнены ў 2010 годзе.
Праведзеная работа ў сферы дзяржаўнай экалагічнай экспертызы адзначана са станоўчага боку ў рамках агляду рэзультатыўнасці экалагічнай дзейнасці, выкананага Еўрапейскай эканамічнай камісіяй Арганізацыі Аб’яднаных Нацый у 2015 годзе.

У якасці прапаноў па ўдасканаленні заканадаўства ў сферы дзяржаўнай экалагічнай экспертызы Рэспубліцы Беларусь прапанавана ратыфікаваць Пратакол па стратэгічнай экалагічнай ацэнцы (СЭА) Канвенцыі аб ацэнцы ўздзеяння на навакольнае асяроддзе ў трансгранічным кантэксце.

Інстытут стратэгічнай экалагічнай ацэнкі
У новай рэдакцыі Закона Рэспублікі Беларусь “Аб дзяржаўнай экалагічнай экспертызе, стратэгічнай экалагічнай ацэнцы і ацэнцы ўздзеяння на навакольнае асяроддзе” увёўся новы інстытут – стратэгічнай экалагічнай ацэнкі, як чарговы крок удасканалення заканадаўства з мэтай прыняцця ўзважаных кіраўніцкіх рашэнняў па эканамічнаму. развіццю Рэспублікі Беларусь з улікам захавання і рацыянальнага выкарыстання прыродных рэсурсаў.